Η “απιστία-δυσπιστία” του Θωμά και η ενόχληση του Ιησού

        *Γράφει ο Ηλίας Γιαννακόπουλος, Blog "ΙΔΕΟπολις"

     *Από το "Ου μη πιστεύσω"στο  "Και μη γίνου άπιστος, αλλά πιστός".   

         Κυριακή του Θωμά σήμερα και στην υμνογραφία (Ευαγγέλιον...) κυριαρχεί η φράση του Ιησού "Μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες". Βέβαια πριν την παραπάνω διακήρυξη του Ιησού,  που τείνει να χρησιμοποιείται σε πολλές περιπτώσεις ως έμμεση ηθική προτροπή, προηγήθηκε μία άλλη προτροπή του Ιησού "Και μη γίνου άπιστος, αλλά πιστός".   

       Βέβαια, πριν τη συνάντηση του Ιησού με τον Θωμά είχε προηγηθεί η συνάντηση των Μαθητών με τον Θωμά. Σε αυτήν ο Θωμάς στο "Εωράκαμεν τον Κύριον"  των Μαθητών αντέτεινε το "...ου μη πιστεύσω".
           Από μικρός ποτέ δεν μπόρεσα να αποδεχτώ τη θέση του Ιησού πως αρκεί η Πίστη για την κατανόηση και αποδοχή της πραγματικότητας. Πάντοτε ήμουν με τη θέση του "άπιστου-δύσπιστου" Θωμά που αναζητούσε τις αποδείξεις πριν πιστέψει και αποδεχτεί κάτι.

        «Πίστεψε εκείνους που ψάχνουν την αλήθεια και αμφισβήτησε εκείνους που τη βρήκαν.(Ζιντ)
        Εξάλλου αυτό, αιώνες μετά, διακήρυξε εμφαντικά και επέβαλε ο διαφωτισμός και η Επιστήμη. Το πείραμα και η απόδειξη είναι τα εργαλεία του Ορθολογισμού, ενώ στην Πίστη (σε όλες τις εκφάνσεις της) υπεισέρχονται πολλά ανορθολογικά στοιχεία που δυσκολεύουν την κατάκτηση της αλήθειας.
         Όλα τα παραπάνω μπορεί κάποιος να τα προσπεράσει και να ταχθεί είτε με τη δύναμη της Πίστης, είτε με την αξία και την αναγκαιότητα της Απόδειξης και του Πειράματος. Η κάθε πλευρά έχει τα επιχειρήματά της, αν και το μόνο επιχείρημα των Πιστών είναι το "Η πίστη και βουνά μετακινεί". Άσχετα αν τα βουνά εδώ και αιώνες στέκονται αγέρωχα στην ίδια θέση και μάς καλούν-προτρέπουν να κατακτήσουμε τις κορυφές τους.

         “Δεν μπορείς να πείσεις έναν πιστό για τίποτε. Επειδή η πίστη του δεν βασίζεται σε αποδείξεις, αλλά σε σε μια βαθιά ριζωμένη ανάγκη για να πιστέψει” (Carl Sagan).  

                  

             Εκείνο, όμως, που αδυνατώ να κατανοήσω είναι το υπόρρητο παράπονο και ίσως μια οργή-επιτίμηση του Ιησού στην αποστροφή του στο Θωμά και στους υπόλοιπους Μαθητές του που κρύβεται στο "...Μακάριοι οι πιστεύσαντες και μη ιδόντες".
           Προς τι ή προτροπή και το παράπονο; Δεν γνώριζε ο Ιησούς πως το κήρυγμα του, τα θαύματά του και γενικά η όλη συμπεριφορά του όσο ήταν στη Γη και λειτουργούσε ως Άνθρωπος ποτέ δεν έγιναν αντιληπτά ούτε από τους διώκτες του (Εξουσία), ούτε από τον αμαθή όχλο, αλλά ούτε και από τους Μαθητές του.
             Όλες οι παραπάνω διαπιστώσεις δεν συνιστούν μία δική μου εκτίμηση, αλλά ένα πραγματικό γεγονός που και ο ίδιος ο Ιησούς το υπονοεί στο σπαρακτικό  εκείνο "Περίλυπος εστί η Ψυχή μου έως Θανάτου".

         Ο Ιησούς βίωσε όσο κανείς άλλος τη μοναξιά, αφού κανείς στη Γη δεν μπόρεσε ή δεν θέλησε να κατανοήσει το σκοπό της ενανθρώπισης του Θείου Λόγου. Κανείς δεν μπόρεσε να ερμηνεύσει πώς ο Υιός το Θεού βάδισε μόνος του και οικειοθελώς στον σταυρικό θάνατο για τη σωτηρία του Ανθρώπου.

                   

       Όταν, λοιπόν, όλοι και των Μαθητών του συμπεριλαμβανομένων εγκατέλειψαν τον μέγα Δάσκαλό τους στον Σταυρό γιατί ποτέ δεν πίστεψαν στην "επί Γης" αποστολή του, πώς μπορούμε να ξαφνιαζόμαστε από τη στάση του Θωμά και το "ου πιστεύσω";
Αφού τόσοι πολλοί δεν κατανόησαν τη θεία Φύση του Ιησού, πώς μπορούμε να κατηγορούμε τον Θωμά για την "απιστία" του απέναντι στο υπερβατικό στοιχείο της ανάστασης;
           Εξάλλου πολλές φορές ο Ιησούς παραπονέθηκε στους Μαθητές του πως αδυνατούν να τον ακολουθήσουν στην πορεία του προς το Σταυρό. 

      “και έρχεται προς τους μαθητές και ευρίσκει αυτούς καθεύδοντας, και λέγει τω Πέτρω: Ουκ ισχύσατε μίαν ώραν γρηγορήσαι μετ΄εμού!”

              Ενδεικτική είναι η σκηνή στο όρος των Ελαιών όπου κατέφυγε ο Ιησούς για να προσευχηθεί πριν την προδοσία του από τον Ιούδα και τον σταυρικό του θάνατο.
          Όταν, λοιπόν, ο Ιησούς δεν έπεισε τους Μαθητές του για τη θεία φύση του κατά το χρόνο της δράσης και του κηρύγματός του στη Γη πώς θα μπορούσε να γίνει πιστευτός με την Ανάστασή του που υπερβαίνει την ανθρώπινη λογική και ακυρώνει τους συμπαντικούς νόμους που λειτουργούν αδιάλειπτα  εδώ και εκατομμύρια χρόνια κι από τη στιγμή που γεννήθηκε ο κόσμος. Ο θάνατος υπήρξε η μόνη βεβαιότητα της ζωής του θνητού ανθρώπινου γένους.

             Με βάση όλες τις παραπάνω διαπιστώσεις και παραδοχές η "δυσπιστία"  και όχι η "απιστία" του Θωμά υπήρξε μία λογική και ανθρώπινη αντίδραση απέναντι στο άκουσμα ότι εμφανίστηκε ζωντανός στους υπόλοιπους Μαθητές ο Εσταυρωμένος και αποθανών Ιησούς. Έξω από κάθε ανθρώπινη λογική και αντίδραση βρίσκεται το "εωράκαμεν τον Κύριον" των άλλων Μαθητών.
            Εξάλλου ο Ιησούς δεν επιτίμησε τον Θωμά για την "απιστία" του κι αυτό έχει τη σημασία και το συμβολισμό του.
Γιατί και ο ίδιος βαθιά μέσα του πίστευε πως ο ανθρώπινος νους δεν μπορούσε τότε να συλλάβει και να ερμηνεύσει με τους ανθρώπινους κώδικες την Ανάστασή του.
             Εξάλλου διαβάζοντας προσεκτικά τα τέσσερα Ευαγγέλια, τα Απόκρυφα Ευαγγέλια και το Ευαγγέλιο του Ιούδα παρατηρούμε πως όλα έπρεπε να γίνουν κατά το "Ούτω γέγραπται". Στον γενικό σχεδιασμό ήταν ενταγμένη και η προδοσία του Ιούδα.
            Σε τελική ανάλυση οι μόνοι Μαθητές που κατάλαβαν πολλά από τη φύση και το σκοπό της ενανθρώπισης του Ιησού ήταν ο Ιούδας και ο Θωμάς.

           Ο Ιούδας κρεμάστηκε από τις τύψεις του και ο Θωμάς είχε φρικτό τέλος κηρύσσοντας το λόγο του Χριστού στην Ινδία διακηρύσσοντας το:

         “Άγωμεν και ημείς ίνα αποθάνωμεν μετ΄αυτού (Ιησού)” (Ιωαν,ια΄16) 

 

^­