ΙΔΕΟπολις

  «Το μυαλό του πολιτισμένου ανθρώπου είναι ένα μουσείο από αντιμαχόμενες αλήθειες» ( Remy de Gourmont , Γάλλος ποιητής) Η αξιολόγηση ενός ανθρώπου, μιας συμπεριφοράς, ενός πολιτισμού ή μιας εποχής είναι συνάρτηση του κριτηρίου που επιλέγουμε. Κάθε αλλαγή του κριτηρίου επιφέρει αναπόδραστα και αλλαγές στο αποτέλεσμα της αξιολόγησης. Γι’ αυτό είναι αναγκαίο – όχι μόνο για την επιστήμη – για τον κάθε άνθρωπο χωριστά αλλά και για την κοινωνία να γνωρίζει τη βαθύτερη δομή κάθε συστήματος και ανάλογα να επιλέγει το κριτήριο αξιολόγησης. Ένα από τα κριτήρια είναι και το στοιχείο της αντίθεσης που διαποτίζει κάθε πτυχή της ζωής μας και του πολιτισμού μας.   Οι διαπιστώσεις πολιτικού κόμματος για την ταυτότητα της εποχής μας είναι καίριες και αποτυπώνουν με ενάργεια το θεμελιακό στοιχείο της αντίθεσης που θεωρείται ως το «πρώτο κινούν» της ζωής και του πολιτισμού στη διαχρονική τους πορεία: «Ο σύγχρονος κόσμος είναι πολύμορφος, περίπλοκος, δυναμικός, γεμάτος ανταγωνιστικές τά

  «Το δικαίωμα να εκφράζουμε ελεύθερα τις σκέψεις μας έχει κάποια σημασία μόνο στην περίπτωση που μπορούμε να έχουμε δικές μας σκέψεις» (Φρομ) Σε μια εποχή πνευματικής σύγχυσης, ακλόνητων βεβαιοτήτων, ιδεολογικών αγκυλώσεων και ηθικού σχετικισμού, οι άνθρωποι οχυρωμένοι πίσω από τον υποκειμενισμό τους, αναζητούν ασυνείδητα εκείνες τις απόψεις που συμφωνούν μαζί τους και επιβραβεύουν τον Ναρκισσισμό τους. Το υποκείμενο αποποιείται κάθε στοιχείο λογικής και ηθικής ερμηνείας της πραγματικότητας.         Έτσι τα fakenews κυριαρχούν και επωάζουν τον ανορθολογισμό και την αποθέωση της υποκειμενικής εμπειρίας. Δεσπόζει η συναισθηματική προσέγγιση των γεγονότων. Τα χαλκεία ψευδών πληροφοριών ποδηγετούν την ανθρώπινη σκέψη και δημιουργούν υπηκόους . Η δικαίωση του Όργουελ «Όλη η προπαγάνδα είναι ψέματα, ακόμα και όταν λέει την αλήθεια» (Όργουελ)   Στο Υπουργείο Αλήθειας ( «1984» , Όργουελ) δεσπόζουν τα τρία συνθήματα: «Ο πόλεμος είναι Ειρήνη, Η Ελευθερία είναι σκλαβιά, Η

  «Λέων μεν όνυξι κρατεί, κέρασι δε βους, άνθρωπος δε νω» (Αναξαγόρας) Ιχνηλατώντας την πορεία του ανθρώπου από τις απαρχές της ύπαρξής του, επισημαίνουμε δυο βασικά  στοιχεία  – γνωρίσματα που καθόρισαν την  επιβίωσή  του και την  εξέλιξή  του. Τα στοιχεία αυτά είναι ο  ΝΟΥΣ  (Λογική, Σκέψη) αλλά και το  πάθος  – ορμή για ζωή. Και τα δυο βοήθησαν στην έξοδο του ανθρώπου από τον  πρωτογονισμό  και στη δημιουργία πολιτισμού. Η αρμονική  σύμπλευση  αυτών επιτάχυνε την πορεία του ανθρώπου από το  «σκότος»   στο  «φως»   από τη  «δουλεία»  στην  «ελευθερία» . Άνθρωποι, ωστόσο, αλλά και λαοί που δεν μπόρεσαν να ισορροπήσουν τα δυο παραπάνω γνωρίσματα γνώρισαν την  επιβράδυνση  της πορείας τους αλλά και την καταστροφή. Η προτεραιότητα του ενός έναντι του άλλου είναι δύσκολο να αποτυπωθεί χωρίς να κινδυνεύουμε να αυθαιρετήσουμε στην αξιολόγησή μας. Κι αυτό γιατί η  Λογική  – Σκέψη και το  Πάθος  – Ορμή για τη ζωή συνθέτουν το βασικό υπόβαθρο της ανθρώπινης οντότητας και η ατροφία ή υπε

  «Ο λόγος για τον οποίον πολλοί δεν αρέσουν στους άλλους, είναι ότι αρέσουν πολύ στον εαυτό τους» (Άλκοπ). Την αταξία της εποχής μας πολλοί την αποδίδουν στη σύγκρουση των οικονομικών συμφερόντων που δεν γνωρίζουν σύνορα και ιδεολογίες. Άλλοι πρεσβεύουν πως η μη – κανονικότητα οφείλεται στην απουσία ενός ενιαίου κέντρου εξουσίας σε οικουμενικό επίπεδο που να ελέγχει αλλά και να κατευθύνει τις δημιουργικές δυνάμεις σε μια προσχεδιασμένη προοπτική. Η παγκοσμιοποίηση αποδιοργάνωσε τις παραδοσιακές εξουσίες κι απελευθέρωσε τις χαοτικές διαδικασίες στο όνομα μιας παγκόσμιας ελευθερίας. Δεν λείπουν, όμως, κι εκείνοι που επισημαίνουν μια τάση επιστροφής στην παιδική ηλικία της ανθρωπότητας κατά την οποία το άτομο αδυνατεί να έχει ακριβή γνώση της αντικειμενικής εικόνας του εξωτερικού κόσμου και να σκεφθεί ορθολογικά. Αποτέλεσμα αυτού του συμπτώματος η επώαση πρωτόγονων αισθημάτων που εμποδίζουν την επικοινωνία των ανθρώπων και τη σύμπλευσή τους. Ένας ιδιόμορφος ναρκισσισμός εκκολ