ΙΔΕΟπολις

«Ο άνθρωπος χωρίς τέχνη και μόνο με τη λογική των κομπιούτερς κινδυνεύει να μεταβληθεί σε ένα δυστυχισμένο τέρας» (Μίκης Θεοδωράκης)             Η κατηφορική πορεία του σύγχρονου ανθρώπου για πολλούς οφείλεται στην απόλυτη κυριαρχία των «νόμων» της μηχανής - και ιδιαίτερα των Η/Υ - πάνω στον ψυχισμό του. Ο ορθολογισμός , δηλαδή, των Η/Υ προκάλεσε τη συναισθηματική ρηχότητα που αγγίζει τα όρια της ψυχικής αποξήρανσης . Αυτή, όμως, η υπερτροφία της λογικής οδηγεί το άτομο σε μια ασυνείδητη μηχανοποίηση που με τη σειρά της διαβρώνει κάθε διάθεση για ενασχόληση με θέματα και χώρους, όπου κυριαρχεί η ευαισθησία, η φαντασία και η « άλογη » ανάγνωση της πραγματικότητας.             Ειδικότερα το πνεύμα και η λογική των μηχανών και των Η/Υ εξοστρακίζει την τέχνη και επιβάλλει την πεζότητα σε κάθε εκδήλωση του ανθρώπινου ψυχισμού. Το άτομο, επομένως, καταντά ένα ψυχρό εξάρτημα μιας «μεγα-μηχανής» και αδυνατεί να βιώσει τα άλλα θετικά της διφυούς υπόστασής του. Μ

«Αλί εμάς και βάι εμάς, πάρθεν η Ρωμανία!»             Στην ελληνική ιστορία κανένα άλλο γεγονός δεν προκάλεσε τόση θλίψη και απογοήτευση όσο η άλωση της Πόλης (29 Μαΐου 1453). Η αποφράς αυτή ημέρα συνοδεύτηκε από ένα πλήθος θρύλων, θρήνων και παραδόσεων που αντανακλούν το μέγεθος της απώλειας. Όλα αυτά αποκρυσταλλώνουν με ενάργεια την ψυχική συντριβή που βίωσαν όχι μόνο οι Έλληνες εκείνης της εποχής αλλά και οι μεταγενέστεροι.             «Θρήνος, κλαυθμός και οδυρμός και στεναγμός/ και λύπη, / θλίψις απαραμύθητος έπεσεν τοις Ρωμαίοις» .             Οι θρήνοι αυτοί πέρα από τον ιστορικό τους χαρακτήρα (μαρτυρίες) μας βοηθούν να προβληματιστούμε για το εύρος των εθνικών συνεπειών της Άλωσης αλλά περισσότερο για τη συναισθηματική σχέση των Ελλήνων προς το γεγονός αυτό.             Το Βυζάντιο (Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία) πληθυσμιακά υπήρξε μια πολυεθνική αυτοκρατορία και απλωνόταν σε δυο ηπείρους (Ευρώπη – Ασία) και για κάποιο χρονικό διάστημα σε τρεις (Αφρική)

            «Δια μεν γαρ τους των ιδίων επιμελουμένους ουδέν αι πόλεις μείζους καθίστανται, διά δε τους των κοινών μεγάλαι γίγνονται» (Ανδοκίδης)             Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση εκείνο που ανιχνεύεται και σχολιάζεται αρνητικά είναι το ποσοστό αποχής των ψηφοφόρων. Και αυτό γιατί ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα – καθήκον φαίνεται να μη «συγκινεί» κάποιους πολίτες. Η ενασχόληση με τις ιδιωτικές υποθέσεις αποτελεί προτεραιότητα, ενώ το ενδιαφέρον για την πολιτική και το κοινωνικό συμφέρον ατροφεί. Εξαιτίας αυτού του φαινομένου, όπως τόνιζε και ο Ανδοκίδης, οι πόλεις δεν προοδεύουν «ουδέν αι πόλεις μείζους καθίστανται». Αντίθετα, οι πόλεις μεγαλώνουν και γίνονται ελεύθερες από εκείνους που νοιάζονται για τα «κοινά». Η αποχή και ο Homo idiot             Παρόλο που ιστορικά ο τύπος – πρότυπο του ενεργού πολίτη προβλήθηκε ως μία αναγκαιότητα – προϋπόθεση για την κοινωνική ευταξία και πρόοδο, εντούτοις στις μέρες μας παρατηρείται μία αδιαφορία και απο

            «αλλ΄αυτόχθονες όντες την αυτήν εκέκτηντο μητέρα και πατρίδα… ελευθέραις ταις ψυχαίς επολιτεύοντο»            (αλλά ήταν αυτόχθονες και είχαν την ίδια χώρα ως μητέρα και πατρίδα… ζούσαν ως πολίτες με ελεύθερα φρονήματα / Λυσίου, Επιτάφιος 17-19).             Οι επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές πέραν όλων των άλλων θεμάτων που αναδεικνύουν είναι και αυτά που σχετίζονται με τη σχέση του πολίτη με την «πόλη» του, όπως αυτή καταγράφηκε ιστορικά από τις απαρχές της δημιουργίας της. Η σχέση αυτή, όπως διαφαίνεται μέσα από τις πηγές, είναι μία σχέση οργανική – βιολογική αλλά και πολιτική . Η ζωή των πολιτών είναι στενά συνυφασμένη με τη ζωή της πόλης. Η πόλη, δηλαδή, δεν υπάρχει χωρίς τους πολίτες, αλλά ούτε κι αυτοί ξεχωριστά από την πόλη. Η πόλη ως τόπος             Γι αυτό οι κάτοικοι από την αρχαία εποχή μέχρι και σήμερα προσδιορίζονται κι από τον τόπο καταγωγής τους: Αθήνα – Αθηναίος, Σπάρτη – Σπαρτιάτης, Θήβα – Θηβαίος. Πόλη και πολίτες αλληλονοηματο

            Οι επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές από τη φύση τους αναδεικνύουν το ρόλο της συμμετοχής του πολίτη στην επιλογή των «αρίστων». Κι αυτό γιατί ο πολίτης ως ενεργό υποκείμενο της πολιτικής - με τη ριζική έννοια του όρου - σκέπτεται, συγκρίνει και αποφασίζει . Αποφασίζει για τους τοπικούς «άρχοντες» και για το μέλλον του τόπου του. Γιατί η ζωή του κάθε ατόμου χωριστά είναι στενά συνυφασμένη με τη ζωή της « πόλης » του. Η πόλη δεν υπάρχει, δηλαδή, χωρίς τους πολίτες, αλλά ούτε κι αυτοί ξέχωρα από την πόλη.             Η σχέση του πολίτη με την πόλη είναι μια σχέση πολιτική και οργανική - βιολογική. Από παλιά πίστευαν πως ο άνθρωπος είναι τέκνο της γης. Μητέρα όλων η Γη (Ουρανός - Γαία), γι αυτό οι κάτοικοι μιας χώρας, ενός τόπου αποκαλούνται «γηγενείς» και «αυτόχθονες». Βέβαια μια πόλη, μία χώρα ή ένας τόπος (η ιδιαίτερη πατρίδα κάθε ανθρώπου) δεν προσδιορίζεται μόνο γεωγραφικά. Οι Αθηναίοι υπερηφανεύονταν για την καταγωγή τους και διακήρυσσαν πω