Νήσος ΤΕΛΕΝΔΟΣ: Τέκνον του Εγκέλαδου και μιας “Ιστορίας Αγάπης”

                &Διακοπές στην “άλλη- άγνωστη” Ελλάδα

       Να που και η Γεωλογία ως επιστήμη (ο ορθός λόγος), όταν συνεργάζεται με τον Μύθο (το άλογο[;] στοιχείο) μπορεί να φανεί χρήσιμη και αποτελεσματική στην προβολή ενός νησιού-βράχου ριγμένου στο πέλαγος του Αιγαίου. Εξάλλου τι χρειάζεται ένας τόπος (νησί) για να προκαλέσει το ενδιαφέρον του επισκέπτη;

          Λίγη φυσική ομορφιά (παραλίες...), καταλύματα-υποδομές, συγκοινωνία (πλοία, αεροπλάνα...), φαγητό ξεχωριστό (κατά προτίμηση ντόπιο...), νυχτερινή ζωή, δύο τρία αξιοθέατα αρχαιολογικού ή φυσικού ενδιαφέροντος και φυσικά μία ιστορία που θα αναδεικνύει το "ένδοξο" παρελθόν του νησιού αλλά και τη συνεχή πορεία του στο διάβα του χρόνου.

            Τόσο ο ταξιδιώτης όσο και ο  τουρίστας (oι διαφορές τους είναι εμφανείς) αναζητούν εκείνα τα στοιχεία του τόπου που κερδίζουν με ευκολία το μάτι του αλλά κι εκείνα που απαιτούν υπομονή και επιμονή να τα ανακαλύψεις μέσα από τις λεπτομέρειες.
          Ένας τόπος, λοιπόν, κι ένα νησί για τον ταξιδιώτη ή τον τουρίστα δεν είναι μόνον η Γεωγραφία του αλλά και η Ιστορία του. Δεν είναι μόνον η προίκα της Φύσης αλλά και τα έργα των ανθρώπων του. Δεν είναι μόνον η πραγματικότητα που βλέπουμε αλλά και οι Μύθοι που τον περιβάλλουν...

                    
        Η νήσος Τέλενδος τα συνδυάζει και τα δύο αφού είναι δημιούργημα της Φύσης πάνω στην οποία επένδυσε και η φαντασία των κατοίκων της με ιστορίες και μύθους που συνθέτουν την ταυτότητά της. Η Τέλενδος είναι ίσως από τα λίγα ελληνικά νησιά του Αιγαίου που ένα φυσικό γεγονός (σεισμός 6ος αιώνας μ. χ) την δημιούργησε-γέννησε κι ένας μύθος-ιστορία αγάπης την πλούτισε με εκείνα τα στοιχεία που την χαρακτηρίζουν και την ξεχωρίζουν.
           Η Κάλυμνος και η Τέλενδος υπήρξαν πριν το σεισμό κάτι σαν "σιαμαίοι τόποι". Το κομμάτι (την πρωτεύουσα Ποθεία) που βύθισε ο Εγκέλαδος με λίγη προσπάθεια των δυτών και των δεινών κολυμβητών φαίνεται. Απέχουν μεταξύ τους μόνον 10 λεπτά με τη βαρκούλα (Μασούρι -  Μυρτιές > Τέλενδος).
           Η Τέλενδος αργότερα αποτέλεσε ξεχωριστό βασίλειο με σήμα κατατεθέν, κάτι σαν οικόσημο ή εθνόσημο, τον επιβλητικό βράχο που συναγωνίζεται σε ύψος το απέναντι βραχώδες βουνό της Καλύμνου (Μισούρι).

         Και ο βράχος αυτός δεν προκαλεί το ενδιαφέρον μόνον των αναρριχητών (πρωτίστως ξένων), αλλά κι εκείνων που με λίγη φαντασία βλέπουν μία λαξευμένη γυναικεία μορφή να κοιτάζει το πέλαγος με θλίψη. Είναι αυτό που είπαμε ο πλούτος της Τελένδου που πρόσφεραν οι Μύθοι και οι Θρύλοι.
           Κι αυτός ο Μύθος δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία ελληνική εκδοχή του "Ρωμαίου και της Ιουλιέτας". Μία ιστορία αγάπης ανάμεσα σε δύο νέους ανθρώπους που οι κοινωνικές συμβάσεις, τα παραδοσιακά στερεότυπα και η εχθρότητα μεταξύ δύο βασιλείων και βασιλέων-γονέων δεν επέτρεπαν την ανθοφορία του έρωτα του Ανδοκίδη (Καστέλι Καλύμνου) και της Πόθας (Τέλενδος).          

             Αυτός ο ανεκπλήρωτος έρωτας αποτυπώθηκε με τη μορφή(πρόσωπο) της Πόθας από την ίδια τη φύση στον ορεινό-βραχώδη όγκο του νησιού. Μία μορφή που φαίνεται να αντικρίζει το πέλαγος με μία έκφραση αγωνίας αλλά και θλίψης ταυτόχρονα περιμένοντας τον καλό της, τον Ανδρόνικο, που όμως η μοίρα έμελλε να μην ξανασυναντηθούν. Η μαρμαρωμένη μορφή της βασιλοπούλας (Πόθας) στέκει εκεί, αιώνες τώρα, για να μάς θυμίζει πως ο έρωτας μπορεί να χάνει κάποιες μάχες, αλλά όχι και τον πόλεμο, δικαιώνοντας τον σοφόκλειο στίχο:                         

                                                  "Έρως ανίκατε μάχαν".

         Μπορεί το φως-φλόγα της λαμπάδας-κεριού* που έστειλε η Πόθα στον Ανδρόνικο ή το αντίθετο πάνω σε μία σανίδα ( σημάδι αιώνιας αγάπης) να μην έφτασε ποτέ στον καλό της (Ανδρόνικο/Πόθα). Μπορεί ο έρωτας των δύο νέων να μην ευτύχησε να καταλήξει σε γάμο...Πολλά μπορεί-μπορεί να καταγράψει κάποιος.

          Ένα, ωστόσο, είναι σίγουρο. Πως η θλιμμένη μορφή της Πόθας  στον βραχώδη ορεινό όγκο της Τελένδου θα διδάσκει στον επισκέπτη πως καμία δύναμη δεν μπόρεσε εδώ και χιλιάδες αιώνες να σβήσει τη φλόγα του Έρωτα που τραγουδήθηκε, έγινε στίχος, ποίημα, τραγωδία, πίνακας ζωγραφικής, γλυπτό, άγαλμα...
         Κι αυτό γιατί ο Έρωτας είναι πανανθρώπινος και διαχρονικός και μπορεί να επιβιώνει ακόμη και στα πιο αγκαθωτά συρματοπλέγματα των κοινωνικών στερεοτύπων και ποικιλώνυμων σκοπιμοτήτων.
           Το πετρωμένο βλέμμα της Πόθας μάς γυρίζει πίσω στο χρόνο,  στην αρχαία "Κέλερις" και στον ομηρικό "κατάλογο νεών" ("νήσους τε Καλύδνας"). Τα αρχαιολογικά ευρήματα (παλαιοχριστιανικοί ναοί, ταφικά οικοδομήματα, νεκρόπολη...) στέκονται ως αδιάψευστοι μάρτυρες της ιστορικής συνέχειας του νησιού με κάποιες ασυνέχειες βέβαια, αφού οι διάφοροι εχθροί-κατακτητές δεν έπαψαν να το επιβουλεύονται.

       Στα φυσικά αξιοθέατα-προίκα της φύσης στο νησί-ανήκει και το ηλιοβασίλεμα από την πλευρά που βρίσκεται το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Το ενδιαφέρον είναι πως το ίδιο το νησί προσφέρει ένα φοβερό θέαμα- ηλιοβασίλεμα στους κατοίκους της Καλύμνου και ιδιαίτερα στο Μασούρι και τις Μυρτιές (όταν το άρμα του Φαέθοντα κρύβεται πίσω από το βουνό της Τελένδου (κορυφή Ράχη).
          Έτσι το πετρωμένο βλέμμα της βασιλοπούλας (Πόθα) παίρνει άλλα χρώματα στην ανατολή του ήλιου κι άλλα στη δύση.
        Ένα Νησί, ένας Τόπος, μία Ιστορία, ένας Μύθος. Η άλλη Ελλάδα που ζει κι αναπνέει κυματοδαρμένη από τα νερά του Αιγαίου, περήφανη αλλά και θλιμμένη για όλα εκείνα που συμβαίνουν στα υπόγεια γραφεία και μάς ταπεινώνουν ως κοινωνία και χώρα.

          Ίσως-ίσως το απλανές και θλιμμένο βλέμμα της κόρης-Πόθας να μάς θυμίζει υπόρρητα αλλά και να δικαιώνει το αιώνιο παράπονο του Σεφέρη:
                            "Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει".

           *Μία άλλη παραλλαγή του Μύθου, από τους πολλούς που υπάρχουν, αναφέρει πως ο Ανδρόνικος έστειλε τη λαμπάδα με τη φλόγα κι επειδή αυτή έσβησε με το πρώτο αεράκι της θάλασσας  η βασιλοπούλα έπεσε στα κύματα και πνίγηκε μην αντέχοντας την προοπτική  να ζει χωρίς τον αγαπημένο της. Ο δε Ανδρόνικος χάθηκε κι αυτός στη θάλασσα δίνοντας έτσι ένα θλιβερό τέλος στον έρωτα δύο νέων.