Ένα Βιβλίο για την ΠΙΑΛΕΙΑ
· * Ένα Βιβλίο, Τρεις Ήχοι, ένας Τόπος, μία Ταυτότητα.
· *Το κείμενο είναι εισήγηση από την παρουσίαση του βιβλίου «Π Ι Α Λ Ε Ι Α» (18 Μαΐου 2023).
“Μέσα μας υπάρχει κάτι που δεν έχει όνομα. Αυτό το κάτι είναι αυτό που είμαστε» (Ζοζέ Σαμαράγκου).
Πώς μπορεί ένα βιβλίο να αποτελέσει αιτία και ευκαιρία να γνωρίσεις καλύτερα τον τόπο σου που ακούστηκε το πρώτο σου κλάμα, που έφυγε από τα χείλη σου το πρώτο σου χαμόγελο, που έκανες το πρώτο σου βήμα, που έπεσες αλλά γρήγορα σηκώθηκες, υψώθηκες και πεισμάτωσες πως θα τα καταφέρεις να φθάσεις όρθιος ψηλότερα;
Πώς μπορεί ένα βιβλίο να σού θυμίσει τις πρώτες λέξεις που πρόφερες και μπόρεσες να στείλεις μία επιθυμία πρώτα, ένα παράπονο μετά και μία σκέψη αργότερα; Μία σκέψη, πολλές προτάσεις και μία απόφαση να γνωρίσεις τον μικρόκοσμό σου…
Πώς μπορεί ένα βιβλίο να σε βοηθήσει να επιστρέψεις στο παρελθόν και να δεις όλα εκείνα τα στοιχεία, σαν κινηματογραφική ταινία, που σε έπλασαν και σε γιγάντωσαν, που σε στένεψαν αλλά και σε άπλωσαν σε μεγάλα ύψη, που σε δίδαξαν πως η ζωή είναι ένα “παιχνίδι” αλλά κι ένας “αγώνας” με πίκρες, χαρές, απογοητεύσεις, προσδοκίες, πτώσεις και ανατάσεις;
Πώς μπορεί ένα βιβλίο να σού αποκαλύψει πως “δεν είσαι αυτό που νομίζεις” αλλά και κάτι άλλο που μέχρι τώρα αγνοούσες;
Ότι, δηλαδή, “αυτό που είσαι” ίσως να είναι και το μυστηριώδες άθροισμα του χώματος, του οξυγόνου που ανέπνευσες με το πρώτο σου κλάμα, των εικόνων, των μυρωδιών και των πρώτων αχτίνων του ήλιου που λάμπρυναν το πρόσωπό σου.
Τα πρόσωπα που σε γέννησαν και σε ανάθρεψαν ίσως να μην είναι αυτά και μόνον αυτά που σε έκτισαν ως άνθρωπο. Ίσως υπάρχουν και κάποια άλλα στοιχεία που υπόγεια και με έναν ακατάληπτο τρόπο σε δένουν με αυτόν τον Τόπο, που άλλοι τον λένε Γενέθλιο, άλλοι ιδιαίτερη Πατρίδα κι άλλοι τα Πατρικά μας Χώματα.
Οι Ήχοι της Ζωής μου
Το στοιχείο αυτό, που ανακάλυψα διαβάζοντας το βιβλίο, δεν είναι άλλο από κάποιους Ήχους μουσικής που μπόρεσαν να συνδέσουν αόρατα και μυστικά τα οικεία Πρόσωπά μου, το Σπίτι μου, το Χωριό μου, τις Αγωνίες μου, τις Φοβίες μου, την Ελπίδα μου, τις Πικρίες μου και τα Οράματά μου. Ήχοι μαγικοί που εξακολουθούν ακόμη και σήμερα να με μελαγχολούν ή και να με χαροποιούν.
Τελικά αρχίζω να πιστεύω πως «είμαι κάτι από αυτούς τους ήχους» που με δένουν με πρόσωπα που έφυγαν, με βιώματα που άφησαν το αποτύπωμά τους στον ψυχισμό μου και με την ευαισθησία μου σε θέματα που προκαλούν έκπληξη.
Πώς μπορούν αυτοί οι Ήχοι να είναι τόσο ζωντανοί και να μεγαλώνουν τη λαχτάρα μου προς αυτόν τον Τόπο που γεννήθηκα και παράφρονα λάτρεψα;
Όπως ατελής είναι και η ίδια η Ζωή με όλες τις εκφράσεις της που, ωστόσο στον μυστηριακό της χαρακτήρα, κρύβει το μεγαλείο και την μικρότητά μας, την περατότητά μας αλλά και την απειραντοσύνη μας. Εναπόκειται σε εμάς, λοιπόν, να βρούμε την κατάλληλη ισορροπία σε όλα αυτά και να δοξαστούμε ή και να βυθιστούμε στην μετριότητά μας. Είναι δική μας η ευθύνη, δικές μας οι επιλογές. Ο καθένας είναι οι Επιλογές του και οι Αρνήσεις του.
Τίποτα λιγότερο τίποτα περισσότερο.
Εν τω μεταξύ διαβάζοντας το βιβλίο «Π Ι Α Λ Ε Ι Α» του αγαπητού και άξιου ανθρώπου και με την μεγίστη προσφορά στο χωριό μας, του Γιώργου του Παπαβασιλείου, έφθασα στο πρώτο σκαλοπάτι της αυτογνωσίας μου. Δεν είμαι αυτός που νόμιζα, ούτε είμαι κτίσμα των βιολογικών μου και μόνον καταβολών. Αυτό ας μου το συγχωρέσουν οι αγαπημένοι μου γονείς. Θα τους το εξηγήσω μόλις βρεθώ κοντά τους.
Είμαι τελικά οι μαγικοί Ήχοι της ζωής μου. Είναι αυτοί οι Ήχοι που με κράτησαν σφιχτά με τα αγαπημένα μου Πρόσωπα και το Χώμα αυτό. Δεν μπορώ να σκεφτώ χωρίς αυτούς του ήχους και δεν μπορώ να νιώσω ολοκληρωμένος παραβλέποντάς τους. Εδώ και χρόνια εμμονικά με συνοδεύουν και με γλυκοβασανίζουν.
Ας είναι αυτό το μοναδικό βασανιστήριο της ζωής μου.
Να, λοιπόν, που ένα βιβλίο μπορεί να σε βοηθήσει να δεις τον εαυτό σου πιο καθαρά και να τον ξαναγνωρίσεις. Να σου αποκαλύψει πως διαβάζοντας κάτι απλό και περασμένο μπορεί να βρεθείς στους κρυμμένους θησαυρούς της ζωής σου. Να γίνεις πλουσιότερος και πιο ευτυχής.
Τρεις Ήχοι, λοιπόν, η Ζωή μου
Οι τρείς Ήχοι
Ο «Κλέφτικος» του Σκαλκώτα, το «Χωριό μου Χωριουδάκι μου» της Βέμπο και το ποντιακό «Την Πατρίδα μου έχασα». Τρεις Ήχοι, μουσικά άσχετοι και ξένοι μεταξύ τους, αλλά τόσο στενά δεμένοι με την αγάπη μου προς αυτόν τον Τόπο, το Χωριό μου, την Πιαλεία…
1. «O Κλέφτικος», Ν. Σκαλκώτα: Ο πατέρας μου στη Γερμανία κι εγώ παιδί δημοτικού άκουγα από κάποιον σταθμό της Θεσσαλονίκης το σχετικό αφιέρωμα στους Έλληνες του εξωτερικού με τίτλο, αν η μνήμη μου δεν μου προδίδει, ”H Φωνή της Πατρίδας”. Ο σταθμός είχε ως μουσικό σήμα τον «Κλέφτικο» χορό του Ν. Σκαλκώτα. Έτσι ένα μουσικό σήμα με συνέδεε νοερά με τον πατέρα μου που βρισκόταν μακριά από το χωριό μου (Π Ι Α Λ Ε Ι Α). Με την πάροδο του χρόνου κατά έναν ανεξήγητο τρόπο το ηχητικό αυτό σήμα με παρέπεμπε συνειρμικά στα παιδικά μου χρόνια στο Χωριό μου.
2. «Χωριό μου Χωριουδάκι μου», Σ. Βέμπο: Όταν πλέον το ραδιόφωνο μπήκε σε κάθε σπίτι, έστω και αυτό με την ξηρά μπαταρία, τότε κατά ένα περίεργο και μυστηριακό τρόπο πάλι, το συγκεκριμένο τραγούδι με την θεϊκή φωνή της Σ. Βέμπο έγινε ο «εθνικός Ύμνος» μου για το αγαπημένο μου χωριό. Έτσι άλλος ένας ήχος ταυτίστηκε με την αγάπη και την νοσταλγία μου με τον χωριό μου, την Πιάλεια.
3. «Την Πατρίδα μ΄ έχασα», Ποντιακό: Το εμβληματικό αυτό ποντιακό τραγούδι με συγκινεί ιδιαίτερα, κάθε φορά που το ακούω, στο βαθμό που θέτει το πρόβλημα της “απώλειας της Πατρίδας”. Δεν ξέρω αν μπορεί να υπάρξει μεγαλύτερος πόνος από την απώλεια της Πατρίδας και περισσότερο της γενέθλιας Γης που μάς διαμορφώνει. Έτσι άλλος ένας ήχος – τραγούδι ταυτίστηκε με το χωριό μου, αφού κάθε φορά που το ακούω σκέπτομαι και προβληματίζομαι πως μπορεί κάποιος να συνεχίσει να ζει ήρεμος και ευτυχισμένος χωρίς σημείο αναφοράς την Πατρώα Γη.
Το αίτιον και το αιτιατόν
Τελικά, ακόμη και τα πιο απίθανα πράγματα, μπορούν να συνδεθούν και να αποτελέσουν ένα άθροισμα-σύνολο με πολλά σημαινόμενα και που αυτό το άθροισμα μπορεί να διαμορφώσει τον ψυχισμό μας με κέντρο αναφοράς την πατρική εστία, τον Γενέθλιο Τόπο μας. Και όταν αυτό συμβεί, τότε είναι δύσκολο να βρεις το “αίτιον και το αιτιατόν” των συναισθημάτων και των βιωμάτων σου. Κατεξοχήν, όμως, αναλογίζεσαι αν ο Νόστος είναι αυτός που επωάζει όλα τα παραπάνω ή ο ίδιος αυτός ο Νόστος είναι απότοκος αυτών των στοιχείων.
Ωστόσο, αδικούμε αυτόν τον «ιερό δεσμό» με την Γενέθλια Γη, αν κάθε φορά τον τοποθετούμε στην Προκρούστεια κλίνη της λογικής και του πραγματισμού. Αυτός ο δεσμός - μυστηριακός και αρχέγονος – με έναν υπόγειο και δεσποτικό τρόπο μάς εξουσιάζει και μάς καθοδηγεί εδώ και αιώνες χωρίς να γνωρίζει καμία αμφισβήτηση.
Ίσως είναι η πιο ήπια και πιο γλυκά τυραννία της ζωής του ανθρώπου.
.jpg)
Συμπερασματικά και αφημένος στη δεσποτεία των συνειρμών και των παιδικών μου βιωμάτων μπορώ πλέον να ομολογήσω και να καταθέσω, ως μία μορφή αυτοεξομολόγησης, πως οι τρεις Ήχοι έδεσαν γερά με έναν Τόπο, το Χωριό μου και συγκρότησαν με έναν ανεξήγητο και σουρεαλιστικό τρόπο την Ταυτότητά μου και το βαθύτερο Είναι μου.
Και όλα αυτά προέκυψαν ως διαπίστωση και παραδοχή από την ανάγνωση του Βιβλίου «Π Ι Α Λ Ε Ι Α» του αγαπητού συγγραφέα Γεωργίου Β. Παπαβασιλείου.
“Είμαι δεμένος με αυτό το χώμα, με το γενέθλιο / τόπο μου, με την πατρική γη, / τα δέντρα, τα βουνά, τα ταπεινά σπιτάκια. / Είμαι σφιχτά δεμένος με τους ανθρώπους μου. / Χαίρομαι να τους βλέπω να γελούν / και λυπούμε σαν το πρόσωπό τους / συννεφιάζει” (Σαράντης Παυλέας).
* Ακούστε τους τρεις Ήχους
2. ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ ΧΩΡΙΟ ΜΟΥ ΧΩΡΙΟΥΔΑΚΙ ΜΟΥ
3. Την πατρίδα μ' έχασα ~ Α.Βασιλειάδης & Γ. Κουρτίδης
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου