Διαδίκτυο και Ειρήνη

α.«Χάρη στο internet τα παιδιά μας δεν θα γνωρίσουν τις συνέπειες του εθνικισμού».(Νίκολας  Νεγκροπόντε)

β.«Οι ψηφιακές τηλεπικοινωνίες θα συμβάλουν στην εξάλειψη του μίσους μεταξύ  διαφορετικών εθνικοτήτων, όπως και στην αποφυγή της διάλυσης κρατών».    (Μίκαελ Ντερτούγος)

 

Κάπως έτσι οι σοφοί – γκουρού του διαδικτύου και του κυβερνοχώρου είχαν φιλοτεχνήσει πριν πολλά χρόνια τον μελλοντικό κόσμο μας. Έναν κόσμο χωρίς μίσος, εθνικισμούς και πολέμους. Κι αυτό γιατί θεωρούσαν πως τα σύγχρονα δίκτυα επικοινωνίας θα θρυμμάτιζαν τις παραδοσιακές προκαταλήψεις και τα εθνικά στερεότυπα με την βοήθεια της ελεύθερης ανταλλαγής σκέψεων και θέσεων μεταξύ όλων των ανθρώπων, λαών και κρατών του κόσμου. Με άλλα λόγια οι υπέρμαχοι των νέων τεχνολογιών εμπνεόμενοι από έναν άκρατο ιδεαλισμό προφήτεψαν την ειρηνευτική δύναμη του διαδικτύου.

Ωστόσο, ο Ρωσο-Ουκρανικός πόλεμος διέψευσε απόλυτα τους πρόωρους πανηγυρισμούς των σοφών και υπερασπιστών του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το μίσος εξακολουθεί να κυριαρχεί και η κρατική βία – πόλεμος εμφανίζεται με πιο σκληρό πρόσωπο και με άλλες λέξεις «Ειδική επιχείρηση». Η διάψευση αυτή οφείλεται στη λανθασμένη γνωμάτευση, πως, δηλαδή, οι πόλεμοι προκαλούνται από την απουσία στενής επικοινωνίας μεταξύ διαφορετικών λαών και εθνοτήτων. Άρα πρόκειται για λογικό λάθος, αφού οι ψευδείς προκείμενες σε έναν συλλογισμό, οδηγούν νομοτελειακά σε μη – ορθό συμπέρασμα.

Επειδή οι μανιχαϊσμοί ως εργαλείο ερμηνείας της πραγματικότητας, της ιστορίας και της ανθρώπινης σκέψης και συμπεριφοράς δεν οδηγούν σε λογικά συμπεράσματα, οφείλουμε να προβάλουμε και την θετική συμβολή του διαδικτύου στην ευαισθητοποίηση της ανθρωπότητας μέσα από τις εικόνες των προσφύγων και το δάκρυ ή κλάμα των παιδιών. Ανθρώπων που θυσιάζονται ανερυθρίαστα στο βωμό κάποιων εθνικών σκοπιμοτήτων και αρρωστημένων προσωπικών φιλοδοξιών που αντανακλούν το πνεύμα του νεο-Τσαρισμού.

Εμείς, όμως, αιθεροβάμονες και αθεράπευτα αισιόδοξοι και υπέρμαχοι των νέων τεχνολογιών θα επιμένουμε να καταγράφουμε τον τρόπο με τον οποίο αυτές μπορούν να διαμορφώσουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο άνθρωποι, λαοί και κράτη χωρίς προκαταλήψεις και ανιστόρητα μίση να συνυπάρξουν ειρηνικά πετώντας τον πόλεμο στα «ιστορικά αζήτητα».

Άμεση πρόσβαση στην πηγή πληροφόρησης

Πρωτίστως η βασική συνεισφορά του H/Y και ιδιαίτερα του διαδικτύου στην επικοινωνία και αλληλοκατανόηση ανθρώπων και λαών έγκειται στις δυνατότητες που παρέχουν για άμεση ενημέρωση και ελεύθερη πρόσβαση στις πηγές της πληροφόρησης. Το διαδίκτυο, δηλαδή, παρέχει χωρίς διαμεσολαβήσεις πληθώρα πληροφοριών για τον πολιτισμό, τα ήθη και έθιμα, τις ιδέες, την πολιτική κατάσταση και τη βιοθεωρία των διαφόρων κοινωνικών ομάδων, λαών ή και εθνών. Ο δέκτης αυτών των πληροφοριών σχηματίζει μια πιο ακριβή και αντικειμενική εικόνα για τους άλλους, κάτι που για το παρελθόν ήταν πολύ δύσκολο.

Η γνώση όλων των παραμέτρων της ψυχολογίας ενός λαού αλλά και στοιχείων που σχετίζονται με την οικονομική, κοινωνική και πολιτική ζωή διευκολύνει την επικοινωνία και αλληλοκατανόηση. Οι λαοί και τα μεμονωμένα άτομα υπερβαίνουν τον φόβο του «άγνωστου» που άλλοτε τρόμαζε και ενεργοποιούσε την αντιπαλότητα και το μίσος. Στο μέλλον οι λαοί, εκτός από τις ευκαιρίες που τους δίνονται από τα  μέσα μαζικής μεταφοράς και τον τουρισμό, θα αντιμετωπίζουν τον «ξένο» με περισσότερη κατανόηση και θα βλέπουν στο πρόσωπό του τα δικά τους προβλήματα, ανησυχίες και οράματα.

Εδώ φαίνεται να ισχύει η αλήθεια του «όσο περισσότερο γνωρίζω κάποιον τόσο λιγότερο τον φοβάμαι». Όλα αυτά, όμως, είναι αποτελέσματα των δυνατοτήτων και ευκαιριών που παρέχει το διαδίκτυο μέσα από την ελεύθερη διακίνηση των πληροφοριών.

Διαδίκτυο και Ανεκτικότητα

Επιπρόσθετα, θετικός είναι και ο ρόλος του διαδικτύου στην καλλιέργεια της αρετής της ανεκτικότητας απέναντι στο διαφορετικό που αποτελεί και την αναγκαία προϋπόθεση για μια ειλικρινή επικοινωνία και αλληλοκατανόηση. Το διαδίκτυο, δηλαδή, όταν εμπνέεται από τις αρχές της δημοκρατίας και τη βαθύτερη ουσία του ανθρωπισμού, μπορεί μέσα από τις πληροφορίες και τα επιλεγμένα προγράμματα να αναδείξει την αξία του σεβασμού στην ιδιαιτερότητα και της αποδοχής του δικαιώματος στην «ετερότητα»

Η γλωσσική ποικιλομορφία, η θρησκευτική διαφοροποίηση, η πολιτισμική ετερότητα, η ιδεολογική διαφωνία και η εθνική καταγωγή δεν πρέπει να συνιστούν πηγές δυσπιστίας, φόβου και αντιπαλότητας, αλλά να εκλαμβάνονται – κι έτσι να προβάλλονται από  το διαδίκτυο- ως ερεθίσματα για να  γνωρίσουμε το «διαφορετικό» και να εμπλουτίσουμε το δικό μας «κόσμο» με τα θετικά στοιχεία του «ξένου».

Εξάλλου, η ποιότητα ενός πολιτισμού είναι συνάρτηση και του πλούτου – πολλαπλότητας των στοιχείων που τον συνυφαίνουν. Η αποδοχή, λοιπόν, του δικαιώματος στη «διαφορετικότητα» και η ανάδειξη από το διαδίκτυο της αρετής της ανεκτικότητας συντελεί στη συνειδητοποίηση από μέρους των λαών της σημασίας της συνεργασίας και της ειρηνικής συνύπαρξης. Στις σύγχρονες επομένως «πολυπολιτισμικές»κοινωνίες ο ρόλος του διαδικτύου αισθητοποιείται και από τις ευκαιρίες που παρέχει σε άτομα και λαούς να αντιληφθούν την αναγκαιότητα της σύνθεσης ανομοιογενών – εθνικών, γλωσσικών, θρησκευτικών, πολιτιστικών στοιχείων – και μέσα από αυτή την αξία της δημιουργικής συμπαρουσίας ανθρώπων και λαών που τους συνδέει η αγωνία για το αβέβαιο μέλλον.

Έτσι, το διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για μια ειλικρινή επικοινωνία – αλληλοκατανόηση, στοιχεία απαραίτητα για την οικοδόμηση ενός κόσμου χωρίς διακρίσεις, εχθρότητα και πολεμικές συρράξεις.

Διαδίκτυο και Πολιτισμός

Τέλος, σημαντική είναι η συνεισφορά του διαδικτύου στις δυνατότητες που παρέχει για ανταλλαγή επιστημονικών, καλλιτεχνικών και άλλων πολιτιστικών στοιχείων. Επί πλέον, με τη βοήθεια του διαδικτύου επιτυγχάνεται η διεύρυνση και διευκόλυνση των οικονομικών ανταλλαγών και σχέσεων. Πολλά, δηλαδή, στοιχεία επιστημονικού περιεχομένου που στο παρελθόν θα απαιτούσαν χρόνο και υπέρβαση πολλών εμποδίων (χώρος, αποστάσεις…) σήμερα με μια απλή πληκτρολόγηση γίνονται κτήμα κάθε χρήστη. Επίσης, διάφορες οικονομικές εργασίες που άλλοτε προϋπόθεταν χρόνο και προσωπική συνάντηση – επαφή, στις μέρες μας όλα είναι εφικτά μέσα από μια τηλεσυνάντηση.

Το διαδίκτυο δημιουργεί και σκηνοθετεί ένα χώρο, όπου ο κάθε χρήστης μπορεί να συνυπάρχει με εκατομμύρια άλλους έχοντας ο καθένας τη δική του ταυτότητα και υπηρετώντας τα δικά του συμφέροντα. Μέσα σε αυτό το χώρο μπορεί να επικοινωνεί ελεύθερα με τους άλλους, να ανταλλάσσει απόψεις για κάθε θέμα, να προωθεί τα επαγγελματικά του συμφέροντα με κάθε θεμιτό τρόπο και γενικά να νιώθει πρωταγωνιστής της ζωής του σε ένα ενοποιημένο – έστω και εικονικά – κόσμο. Σε αυτόν τον χώρο θα είναι ταυτόχρονα πομπός και δέκτης χρήσιμων πληροφοριών και αντιλήψεων για την προσωπική του ζωή, την κοινωνία στην οποία ζει και το κράτος του.

Μέσα από αυτήν την συνύπαρξη αντιλαμβάνεται τον κοινό χαρακτήρα των ανθρώπινων προβλημάτων αλλά και την αναγκαιότητα της κοινής προσπάθειας για την επίλυση των παγκόσμιων προβλημάτων. Έτσι, διαμορφώνεται μια «πλανητική συνείδηση» ικανή να οδηγήσει την ανθρωπότητα σε μια κατάσταση ειλικρινούς επικοινωνίας, αλληλοκατανόησης και κύρια χωρίς αντιπαραθέσεις και αιματηρές συγκρούσεις.

Επιμύθιον

Μέσα από τη χρήση, λοιπόν, των H/Y και ιδιαίτερα του διαδικτύου οι άνθρωποι σε προσωπικό και διαπλανητικό επίπεδο μπορούν να υπερβούν τα «τείχη» του φανατισμού, των επικίνδυνων εθνικισμών, του ρατσισμού και συμπεριφορών που χωρίζουν τους ανθρώπους. Το διαδίκτυο ανοίγει νέες προοπτικές στην επικοινωνία των ανθρώπων, αφού πλέον καταρρέουν παραδοσιακά στερεότυπα και προκαταλήψεις και προβάλλονται ως αξία οι ανθρωπιστικές αρχές και αναδεικνύονται ο διάλογος και η ανεκτικότητα ως κυρίαρχα μέσα πειθούς.

Οι ειρηνικές και αρμονικές σχέσεις, επομένως, ανθρώπων και λαών και η εξάλειψη όλων των πηγών των διακρατικών συγκρούσεων είναι προϊόντα ενός υψηλού βαθμού αυτοσυνειδησίας και της επίγνωσης της «γήινης ρίζας» του ανθρώπινου είδους. Σε αυτό, λοιπόν, το πεδίο η προσφορά του διαδικτύου είναι μοναδική.


Και σε όσους επισημαίνουν πως η φύση του ανθρώπου εδώ και εκατομμύρια χρόνια παραμένει πεισματικά απαράλλακτη και βίαιη, εμείς θα εγείρουμε τα δικά μας αναχώματα. Μπορεί να χάσουμε, αλλά τουλάχιστον προσπαθήσαμε… Η Ειρήνη είναι πανανθρώπινο αίτημα κι ας την επιβουλεύονται κάποιοι άφρονες…

«Ο άνθρωπος είναι οι επιλογές του» (Σαρτρ).

 

Σχόλια

  1. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Διαδίκτυο και βία, η απληστία των ανθρώπων και ειδικότερα των επικεφαλής των χωρών που νιώθουν πως έχουν την δύναμη να ασκήσουν βία χωρίς σημαντικές συνέπειες γι' αυτούς θα συνεχιστεί και απλά το διαδίκτυο θα μας παρέχει περισσότερες πληροφορίες που δεν θα είμαστε σε θέση να επεξεργαστούμε, και περισσότερη βία που από φόβο δεν θα αντιδρούμε. Αυτό συμβαίνει ήδη. Και κάτι ακόμα, ο καθένας από εμάς ψάχνει στο διαδίκτυο την δική του αλήθεια και όχι την αντικειμενική αξία της αλήθειας. Καλημέρα δάσκαλε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Κριτήριο Αξιολόγησης στη Νεοελληνική Γλώσσα, Γ΄ Λυκείου (Νέες τεχνολογίες – Τεχνητή Νοημοσύνη)

Κριτήριο Αξιολόγησης στη Νεοελληνική Γλώσσα και τη Λογοτεχνία, Γ΄ Λυκείου (Βία)

Η «Παγίδα του Θουκυδίδη» και η Ρωσία που βρυχάται...

Κριτήριο Αξιολόγησης στη Νεοελληνική Γλώσσα, Γ΄ Λυκείου (Αγωνιστικότητα ή φυγή;)