Τα “μικρά πράγματα” της ζωής μας…

            *Γράφει ο Ηλίας Γιαννακόπουλος, Blog "ΙΔΕΟπολις"          

                         "Αχ! το σπιτάκι μου, κι αυτό έχει ψυχή"

         Λένε πως τη ζωή των λαών τη διαμορφώνουν τα μεγάλα γεγονότα (πόλεμοι, καταστροφές...). Λένε, επίσης, πως τη ζωή του ανθρώπου τη συγκροτούν οι εμπειρίες και τα βιώματά του.
           Το ανθρωπογενές περιβάλλον καθορίζει και χρωματίζει με έντονο τρόπο τις κοινωνικές και διαπροσωπικές σχέσεις κάθε ατόμου ξεχωριστά. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον η μονάδα-το άτομο αναπτύσσει εκείνους τους μηχανισμούς κι εκείνους τους κώδικες που το βοηθούν όχι μόνον να επιβιώσει υλικά,  αλλά και να καλλιεργήσει στάσεις και συμπεριφορές απέναντι σε ερεθίσματα που το ολοκληρώνουν ως πνευματική και ψυχική οντότητα.
          Ο τρόπος που προσλαμβάνει, κατανοεί και ερμηνεύει την πραγματικότητα ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και σχετίζεται με το πνευματικό, συναισθηματικό, ηθικό και κοινωνικό υπόβαθρό του.

              

         Αλλά και ο τρόπος που αντιδρά το άτομο απέναντι στα "μικρά" και "μεγάλα" συμβάντα της ζωής του είναι συνάρτηση τόσο του εσωτερικού του κόσμου όσο και του αξιακού του συστήματος που έχει καλλιεργήσει κατά το χρόνο της κοινωνικοποίησής του.
         Έτσι υφαίνεται με την πάροδο του χρόνου ο χαρακτήρας, η προσωπικότητα και γενικά η Ταυτότητα του ανθρώπου.
           Μπορεί η γέννηση και ο θάνατος να αποτελούν τα κορυφαία συμβάντα-γεγονότα της ανθρώπινης ζωής αλλά δεν είναι τα μοναδικά που τη διαμορφώνουν. Είναι και κάποια άλλα, όμως, “μικρά και ασήμαντα”(και ίσως λίγο περιφρονημένα...) που μάς τραυματίζουν ή και μάς συγκλονίζουν με την μικρότητα και την ασημαντότητά τους.

         Αιτία και αφορμή για τον παραπάνω μακρόσυρτο πρόλογο στάθηκε ένα περίεργο αίσθημα μελαγχολίας που με κυρίευσε όταν φεύγοντας από το σπίτι μας στο χωριό τα αδέλφια μου με τις οικογένειές τους (παπούδες-γιαγιάδες-παιδιά-εγγόνια) και μένοντας τελευταίος άρχισα να περισυλλλέγω και να τακτοποιώ-αποθηκεύω όλη την οικοσυσκευή της αυλής (καναπέδες, καρέκλες, τραπέζια, παιδικά παιχνίδια,  εργαλεία κήπου...).
     "Τέλος εποχής" είπα μέσα μου "κι από αύριο πάλι συντροφιά με την «δημιουργική» μοναξιά μου".

        Και δεν είναι ο κόπος της τακτοποίησης του εξοπλισμού της καλοκαιρινής αυλής, ούτε επειδή φεύγω τελευταίος. Εκείνο που με μελαγχολεί είναι ότι πρέπει να περιμένεις ένα χρόνο για να ξαναδείς την αυλή γεμάτη από κόσμο και φωνές.
       Μπορεί από μέσα μου να εύχομαι "άντε και του χρόνου πάλι...και να είμαστε όλοι πάλι εδώ. ." Κι αυτό γιατί τα  χρόνια περνούν και τα τρίτα ...ήντα μάς προειδοποιούν ότι από εδώ και πέρα δεν θα είναι όλα ίδια τα καλοκαίρια.
        Αυτά τα αισθήματα κι αυτές τις σκέψεις πώς να τα χειριστείς με θάρρος και να τα μεταπλάθεις σε ελπίδα για τη ζωή; Χρειάζεται η κατάλληλη φιλοσοφία ζωής για να αντέξεις το ξαφνικό κενό μετά την ανεμελιά του καλοκαιριού με τους δικούς σου ανθρώπους, που εδώ και δεκαετίες συνυπάρχουν για ένα μήνα στην ίδια αυλή με ατελείωτες συζητήσεις επί παντός επιστητού.

          Είναι αυτά τα "μικρά πράγματα", που είπα παραπάνω, και που σε ταράζουν και σε υπενθυμίζουν πως ο άνθρωπος είναι δεμένος με κάποια πρόσωπα σε κάποιον χώρο και με κάποια αντικείμενα. Σε αυτά τα αντικείμενα θα πρόσθετα και κάποια δέντρα που ο ίσκιος τους μάς συντροφεύει αγόγγυστα κάθε καλοκαίρι στις καυτές μέρες τους (Πλάτανος, Μουριές, Φλαμουριά...).

         Και πώς να τα αποχωριστείς όλα αυτά και να προσαρμοστείς-συμβιβαστείς με το τσιμέντο του διαμερίσματος και την τεχνητή δροσιά του air condition;
           Χρειάζεται για όλα αυτά τα "μικρά πράγματα" και τις ξεχωριστές στιγμές της ζωής σου μεγάλη ψυχική δύναμη και αισθηματικές αντιστάσεις για να τα αντέξεις και να τα ξεπεράσεις. Γιατί ο άνθρωπος φτωχαίνει ή πλουτίζει ανάλογα με το πώς αντιμετωπίζει αυτά τα "μικρά πράγματα" της ζωής του και τα συναισθήματα που αυτά τα πράγματα γεννούν.

           Αξιοπαρατήρητο δεν είναι μόνον το πώς αυτά τα συναισθήματα (των μικρών πραγμάτων και στιγμών)  διαμορφώνουν τον άνθρωπο, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος  εκπαιδεύεται στην καλλιέργεια και βίωση τέτοιων συναισθημάτων. Ίσως-ίσως η ανθρώπινη διάσταση να κρύβεται σε αυτά τα συναισθήματα που γεννούν τα "μικρά πράγματα".
            Και άντε να διαχειριστείς με ψυχραιμία το κενό και τη μοναξιά που νιώθεις μετά την αποχώρηση από την αυλή του σπιτιού σου των αγαπημένων σου προσώπων. Άντε να ξεπεράσεις τη μελαγχολία από το τέλος της εποχής (καλοκαίρι). Κλείνοντας, όμως, και κλειδώνοντας το σπίτι σου - ποιος ξέρει για πόσο χρόνο- πώς μπορείς να σταθείς ψύχραιμος και απαθής στο βλέμμα του σπιτιού σου που υπόρρητα ρωτά  “γιατί;"

          Και μην πει κανείς πως τα ντουβάρια, τα τσιμέντα, τα κεραμίδια, τα πορτοπαράθυρα, το πλακόστρωτο της αυλής και τα παρακείμενα δέντρα-λουλούδια δεν έχουν ψυχή και φωνή. Και μην τολμήσει κανείς να πει πως οι σκέψεις και τα συναισθήματά αυτά είναι τα συμπτώματα ή τα προεόρτια μιας ψυχικής ασθένειας. Κάθε άλλο. Είναι η ικανότητα και η ευαισθησία κάποιου να επικοινωνεί και με τα άψυχα και να αφουγκράζεται το παράπονο και τα ερωτήματά τους.

         Εξάλλου χρόνια τώρα οι επιστήμονες προσπαθούν να ανιχνεύσουν τις υπόγειες διαδρομές της σχέσης-δεσμού του ανθρώπου με τον γενέθλιο τόπο του. Όποιος δεν ένιωσε ή  δεν έζησε αυτόν τον δεσμό μπορεί να πει πως μόνον κάποιος "άρρωστος" ή "ψυχικά ευάλωτος" μπορεί να δει ή να ακούσει το "γιατί" του σπιτιού του, όταν το κλειδώνει και το εγκαταλείπει στη δική του "μοναξιά".
                           "Αχ! το σπιτάκι μου, κι αυτό είχε ψυχή"
         Ποιος δεν συγκινείται ή δεν μελαγχολεί ακούγοντας τον παραπάνω στίχο από το τραγούδι "Δραπετσώνα" του Μίκη Θεοδωράκη; Ένα τραγούδι με αναφορές και πηγή έμπνευσης σε πραγματικά συμβάντα.
        Κάπως έτσι νιώθω κι εγώ κλείνοντας και κλειδώνοντας τη σιδερένια εξώπορτα του σπιτιού μου στο χωριό (γενέθλιο τόπο). Πριν φύγω κοιτάζω και ξανακοιτάζω το σπίτι μου και κάπως αισθάνομαι την ανάγκη να απαντήσω-απολογηθώ στο υπόρρητo "Γιατί;" του σπιτιού μου...

        Κι ενώ  αποχαιρετώ τις οικογένειες της αδελφής και του αδελφού μου και γυρίζω το κλειδί του αυτοκινήτου μου να φύγω κι εγώ τελευταίος, ως είθισται, ακούω ακόμα τα λόγια της Μάνας μου, πνιγμένα στα δάκρυα, όταν ξεπροβοδούσε τα αδέλφια μου μετά τις καλοκαιρινές διακοπές τους στο πατρικό μας σπίτι,  στην ΠΙΆΛΕΙΑ Τρικάλων:
         "Καλό το καλωσόρισμα, βαρύ το ώρα καλή", που πάει να πει πως όταν καλωσορίζεις κάποιον είναι μία καλή στιγμή, ενώ η ώρα του αποχαιρετισμού είναι βαριά και πικρή.

         Ίσως τώρα και σε κάποια ώριμη ηλικία καταλαβαίνω, αιτιολογώ και δικαιολογώ τα δάκρυα του αποχαιρετισμού της Μάνας μου.
            Είπαμε,  πως τα “μικρά πράγματα” διαμορφώνουν τον άνθρωπο και αναδεικνύουν την ανθρώπινη διάστασή του.