Η Οικοκτονία στην Ελλάδα και οι Πολιτικές Λογομαχίες στη Βουλή

^­* Με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή για τις πυρκαγιές

 

«Τι την άβουλον, ω ταλαίπωροι, στάσιν / γλώσσης επήρασθ; Ουδ’ επαισχύνεσθε γης / ούτω νοσούσης ίδια κινούντες κακά;»

(«Οιδίπους Τύραννος», 634-636, Γιατί, ταλαίπωροι, ανάψατε αυτήν την απερίσκεπτη λογομαχία; Δεν ντρέπεστε να ανακινείτε τα προσωπικά σας πάθη, ενώ η χώρα κλυδωνίζεται;)

 

Η Ιοκάστη στην τραγωδία «Οιδίπους Τύραννος» επιπλήττει με αυστηρό τόνο τον Οιδίποδα και τον Κρέοντα γιατί λογομαχούν τη στιγμή που η πόλη, η Θήβα, η Πατρίδα τους, κλυδωνίζεται και χειμάζεται σκληρά από το λοιμό εξαιτίας κάποιων ανθρώπινων λαθών «δια αμαρτίαν τινά» και απρονοησιών των ηγετών της. Τους επισημαίνει, επίσης, πως τα προσωπικά τους («ίδια») πάθη δεν πρέπει να πυροδοτούν την σκέψη, την έκφραση (λόγια) και τη συμπεριφορά τους με τρόπο βλαπτικό για το γενικό – κοινωνικό συμφέρον.

 

Την ίδια – με αυτήν της Ιοκάστης – επισήμανση και παρατήρηση ή επίπληξη θα μπορούσε και σήμερα να απευθύνει κάποιος στους πολιτικούς μας αρχηγούς που αναλώθηκαν σε αλληλοκατηγορίες κατά την πρόσφατη συζήτηση στη Βουλή (31-08-2023) με θέμα τις πυρκαγιές στη χώρα μας. Το «επαισχύνεσθε» (ντρέπεστε) της Ιοκάστης θα μπορούσε να είναι η μομφή και το «κατηγορώ» ενός λαού που βλέπει τη χώρα του να καίγεται, ενώ οι ταγοί της εξουσίας συναγωνίζονται στα ηχηρά λόγια και στην προσπάθεια απόσεισης των ευθυνών τους.

Δεν γνωρίζω πόσοι από τους πολιτικούς αρχηγούς είδαν ή προγραμμάτιζαν να δουν την τραγωδία «Οιδίπους Τύραννος». Ίσως τα λόγια της Ιοκάστης (μητέρας και συζύγου του Οιδίποδα) να τα πρόσεξαν – ή θα πρέπει να τα προσέξουν – γιατί ως περιεχόμενο και προτροπή έχουν διαχρονικό κύρος και μόνιμο αποδέκτη τους ταγούς της εξουσίας.

Το «Ευθύνας διδόναι» (λογοδοσία) – θεμελιακό στοιχείο της δημοκρατίας – φαίνεται να σπανίζει στην πολιτική μας ζωή, αφού όλοι ψελλίζουν πως για τις πυρκαγιές «φταίνε οι άλλοι» και φυσικά η «κλιματική αλλαγή» που δεν έχει πρόσωπο και κομματική ταυτότητα. Κανείς δεν τολμά να αναλάβει τις αυτονόητες πολιτικές ευθύνες με αποτέλεσμα να διαιωνίζονται τα λάθη και η έλλειψη μέτρων για την προστασία του φυσικού πλούτου της χώρας μας.

Είναι πολιτική γενναιότητα και δείγμα ηθικής και πολιτικής ευπρέπειας και ευθιξίας η αναγνώριση και αποδοχή των ευθυνών και των τυχόν παραλείψεων ή αστοχιών στο θέμα της δασοπροστασίας. Μόνον όταν αναγνωρίζεις τα λάθη σου διορθώνεσαι. Δεν είναι «πολιτική αυτοκτονία» το να ομολογήσει ο Πρωθυπουργός πως, ως κυβέρνηση και κράτος απέτυχαν ολοκληρωτικά να αποτρέψουν τις πυρκαγιές. Η πρόληψη έχει καταστεί ο «μεγάλος ασθενής» του κρατικού μηχανισμού και του επιτελικού κράτους.

Η αξιολόγηση των πυρκαγιών από τον πρωθυπουργό και η κατάταξή τους σε χρώματα (κίτρινο, πορτοκαλί, κόκκινο) ήταν μία ατυχής κατηγοριοποίηση, όσο κι αν ο Πρωθυπουργός επικαλέστηκε τις «άχρωμες στατιστικές». Κάθε πυρκαγιά είναι μία πληγή χαίνουσα για το περιβάλλον και δοκιμάζει σκληρά και επίμονα την ετοιμότητα των κρατικών μηχανισμών.

 

Ωστόσο είχε δίκιο ο Πρωθυπουργός στο θέμα των ελλείψεων σε προσωπικό και αεροπλάνα κατάσβεσης, αφού δεν μπορούμε ως χώρα να αγοράσουμε και να συντηρήσουμε απεριόριστο στόλο υδροαεροπλάνων. Επίσης, το αίτημα – πρόταση των αρχηγών της αντιπολίτευσης για μαζικούς διορισμούς πυροσβεστών κινείται εκτός δημοσιονομικών δεδομένων και δυνατοτήτων της χώρας μας. Αντ’ αυτού θα μπορούσε να καλλιεργηθεί η εθελοντική προσφορά και η ανάδειξη του εθελοντισμού ως προσωπικής αξίας και κοινωνικής αρετής.

Το μείζον ζήτημα στις πυρκαγιές είναι η πρόβλεψη. Αν αυτή δεν οργανωθεί σωστά τότε θα μιλάμε για τα ίδια πράγματα για πολύ καιρό. Κάποτε σε μία πυρκαγιά όλο το χωριό – με το χτύπημα της καμπάνας – έτρεχε με τιποτένια μέσα για το σβήσιμο της φωτιάς. Αποτελούσε κοινωνικό χρέος και ατομική αξία η συμμετοχή όλων των κατοίκων στην κατάσβεση της φωτιάς. Το 112 και το «εκκενώστε» δεν τα γνωρίζαμε τότε.

          «Το δε ζητούμενον αλωτόν εκφεύγειν  δε ταμελούμενον»

(«Οιδίπους Τύραννος», Ό,τι ζητάμε το πετυχαίνουμε, ενώ ό,τι αμελούμε μάς διαφεύγει)

Αν οι πυρκαγιές αποτελέσουν μία «κανονικότητα» της χώρας μας – και ως τέτοιες γίνουν αποδεκτές – δεν κινδυνεύουν μόνον η Χλωρίδα και η Πανίδα αλλά και η υλική επιβίωση των Ελλήνων. Κι αυτό γιατί ο άνθρωπος ως υλική υπόσταση συνιστά ένα υποσύνολο του οικοσυστήματος και επηρεάζεται καταλυτικά από την «υγεία» αυτού. Οι οικονομικές καταστροφές και το κλίμα αβεβαιότητας και φόβου είναι δύο άλλα μεγέθη της πύρινης λαίλαπας που χρήζουν ειδικής ανάλυσης.

Όταν οι φλόγες καταστρέφουν επί 10 ημέρες περιοχές με φυσική ομορφιά στον  «πρεσβευτή» του τουρισμού μας, την Ρόδο, όταν οι φλόγες απείλησαν να κατακάψουν ό,τι απόμεινε από την Πάρνηθα – τον πνεύμονα της Αττικής – όταν οι φλόγες απείλησαν στην Αγχίαλο αποθήκη πολεμικού υλικού, όταν εκκενώνεται το μεγαλύτερο νοσοκομείο της Θράκης (Αλεξανδρούπολη) και όταν οι φλόγες για 15, 16… ημέρες κατακαίουν το «προστατευόμενον» (τραγική ειρωνεία) δάσος της Δαδιάς, τότε σίγουρα κάποιος πρέπει να αναλάβει τις αυτονόητες πολιτικές ευθύνες, να κάνει μία αυτοκριτική, να ζητήσει μία ειλικρινή και ηχηρή δημόσια συγνώμη και να σαλπίσει ένα άσμα – μήνυμα εθνικής εμβέλειας και ομοψυχίας.

 

Όλα τα παραπάνω κ. Πρωθυπουργέ μόνο εσείς – όπως επιτάσσουν το σύνταγμα και η πολιτική ευπρέπεια και ηθική – μπορείτε και πρέπει να κάνετε.

Δεχτείτε στο σύνολο τις προτάσεις της αντιπολίτευσης. Κινούνται όλες στα πλαίσια του εφικτού. Εκτός αυτού με την αποδοχή – υιοθέτησή τους προβάλλετε και ένα πρόσωπο συναινετικό, που τόσο ανάγκη το έχει τόσο η δημοκρατία μας όσο και ο τόπος μας. Έτσι μειώνονται οι κομματικές διενέξεις – άγονες και αχρείαστες – και αφαιρείτε από την αντιπολίτευση κάθε «γκρίνια» και επιχειρήματα για αυταρχικότητα και «καισαροπαπισμό».

κ. Πρωθυπουργέ,

Εκμεταλλευτείτε τον πρόσφατο εκλογικό σας θρίαμβο και την ήπια αντιπολίτευση και σχεδιάστε με τόλμη την πρόληψη των πυρκαγιών. Είναι η μόνη αποτελεσματική λύση στο θέμα των πυρκαγιών και της διάσωσης του φυσικού μας πλούτου… ό,τι απόμεινε κι από αυτόν. Το 112 από μόνο του δεν αρκεί. Το «εκκενώστε» ακούγεται πλέον κακόηχο και διακωμωδείται πανταχόθεν. Να πάμε πού διερωτώνται όλοι… Να αλλάξουμε χώρα;… Τόσοι πολλοί περισσεύουμε σε αυτήν την χώρα; Έχουμε πλεόνασμα πληθυσμού;

Ωστόσο, απέναντι στις αδηφάγες φλόγες μπορούμε να αισιοδοξούμε, αρκεί να συνειδητοποιήσουμε ως πολιτεία και κοινωνία το χρέος μας. Δεν μπορεί να φταίνε πάντα η κλιματική αλλαγή και οι εμπρηστές ή οι υποκινητές ενός sui generis υβριδικού πολέμου εναντίον της Ελλάδας.

   «Η αισιοδοξία δεν σημαίνει να είσαι τυφλός απέναντι στην πραγματικότητα της κατάστασης. Σημαίνει ότι διατηρείς το κίνητρο να αναζητάς λύση στα όποια προβλήματα προκύπτουν»

 

            Επειδή οι «καιροί ου μενετοί» καλέστε σε μία κοινή συνεδρίαση τους πολιτικούς αρχηγούς και τους ειδικούς και αποφασίστε μέτρα άμεσης και μακροπρόθεσμης δασοπροστασίας. Κι αυτό γιατί οι πυρκαγιές θα επανέλθουν και του χρόνου, αφού οι εχθροί της Ελλάδας θα δουν ότι υπάρχει μία ασυγχώρητη αβελτηρία και απουσία κάθε σχεδιασμού για την πρόληψη και γρήγορη κατάσβεση των πυρκαγιών.

Μία πρόταση – έστω και εκ των υστέρων: Η επόμενη συζήτηση μεταξύ των αρχηγών των κομμάτων – για συμβολικούς λόγους – να γίνει στον ακριτικό Έβρο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και σηματοδοτεί για τους ακρίτες αλλά και για τους υπόλοιπους Έλληνες.

 

Ως οδηγό σε αυτές τις δύσκολες μέρες για την Ελλάδα ας έχουμε όλοι – Πολίτες και Πολιτικοί – τα λόγια του δίκαιου Αριστείδη, όταν παραμονές της ναυμαχίας της Σαλαμίνας (480 π.Χ.) εναντίον των Περσών είπε στον πολιτικό του αντίπαλο Θεμιστοκλή:

«Ημέας στασιάζειν χρέος εστί εν τε τω άλλω καιρώ και δη εν τώδε περί του οκότερος ημέων πλέω αγαθά την πατρίδα εργάσεται»

(Εμείς έχουμε χρέος να συγκρουόμαστε και σε άλλες περιπτώσεις και περισσότερο τώρα για το ποιος από εμάς θα προσφέρει περισσότερα στην πατρίδα).

Ίσως κ. Πρωθυπουργέ και κ.κ. Αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης κάπως έτσι θα έπρεπε να κλείσει η ομιλία σας κατά την πρόσφατη συζήτησή σας στη Βουλή. Και να είστε σίγουροι ότι θα σάς ακολουθούσαν πολλοί Έλληνες.

 

           *Απορία Ψάλτου....Βηξ: Αποτελεί μία από τις ελληνικές παραδοξολογίες η επίδειξη-από την κοινή γνώμη και κάποιες  συλλογικότητες- υπερβολικής ευαισθησίας για θέματα ήσσονος σημασίας (ξαπλώστρες,νέες ταυτότητες...), ενώ για θέματα μείζονος σημασία, όπως οι πυρκαγιές και η καταστροφή του δασικού μας πλούτου, παρατηρείται μία μοιρολατρική στάση ως εάν οι πυρκαγιές τείνουν να καταστούν η κανονικότητα της Πατρίδας μας. Τα παραπάνω καταδεικνύουν το μεγάλο κενό που υπάρχει στη χώρα μας τόσο από την απουσία οικολογικής ευαισθησίας όσο και πολιτικού φορέα (κόμμα) με περιβαλλοντικές ευαισθησίες και παρεμβάσεις. Υποψήφιοι βουλευτές απέσυραν την υποψηφιότητά τους λόγω κάποιων ατυχών δηλώσεων. Υποψήφιος περιφερειάρχης απέσυρε την υποψηφιότητά του λόγω ενός χορού-ζεϊμπέκικου, την ώρα που η Ελλάδα φλεγόταν. Δεν παρατηρήθηκε, όμως, το ίδιο,  και στις 17 μέρες που καιγόταν το δάσος της Δαδιάς. Γιατί αλήθεια;