Αλλοτρίωση

Κυρίες & Κύριοι,

1. Η παρουσία σας στη σημερινή μας εκδήλωση με θέμα «Ο άνθρωπος: Πρόσωπο & Προσωπείο» αισθητοποιεί με τον πιο εναργή τρόπο τον προβληματισμό και την αγωνία σας για το μέλλον του ανθρώπου. Αυτός ο διχασμός του ανθρώπου και η απώλεια βασικών στοιχείων της ταυτότητάς του πλέκει τον ιστό της αλλοτρίωσης. Το ριζικό της σύστημα είναι πολύπλοκο και γι’ αυτό κρίνεται αναγκαία η ανίχνευσή του.

2. Η πρωτογενής αιτία ανευρίσκεται στην ίδια την κοινωνία. Απρόσωπη και συγκεντρωτική όπως είναι από την φύση της πιέζει το άτομο μέσα από τους αφανείς και θεσμοθετημένους μηχανισμούς της και το υποχρεώνει σε μία ακούσια συμμόρφωση και συναίνεση. Το άτομο ετεροκατευθύνεται και αισθάνεται υπεξούσιο και χειραγωγούμενο. Χάνει την ελευθερία του και αντιμετωπίζει τους άλλους ως κάτι ξένο.

 

 

3. Στον κύκλο των αιτιών της αλλοτρίωσης ανιχνεύονται και οι σύγχρονες συνθήκες εργασίας. Το άτομο, δηλαδή, στο χώρο και χρόνο εργασίας νιώθει αποκομμένο από το προϊόν της εργασίας του. Η εξειδίκευση και η μηχανοποίηση κατατρώγουν κάθε στοιχείο φαντασίας και πρωτοβουλίας. Παύει να λειτουργεί ως δημιουργικό ον και αφήνεται ανυπεράσπιστος στους μηχανισμούς της μέγιστης παραγωγής.

 

4. Από τον κατάλογο των αιτιών δεν θα μπορούσε να απουσιάζει ο καταναλωτισμός που ως σύγχρονη βιοθεωρία μονοδρομεί το ενδιαφέρον του ανθρώπου στα υλικά αγαθά και τον αποπνευματοποιεί. Απόρροια αυτής της νοοτροπίας και η οικολογική καταστροφή αφού ο άνθρωπος από ένοικος της γης συμπεριφέρεται αλαζονικά ως ιδιοκτήτης, αγνοώντας πως η φύση συνιστά την αναγκαία προϋπόθεση της υλικής του επιβίωσης.

 

5. Το εύρος της αλλοτρίωσης δεν προβληματίζει μόνο τους ειδικούς αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο που αντιλαμβάνεται πως σκέφτεται και ενεργεί κάτω από την εξουσία «ξένων» προς αυτόν δυνάμεων. Η επισήμανση των συνεπειών προβάλλει ως αναγκαιότητα για την λήψη μέτρων άμυνας με σκοπό την «απελευθέρωσή» μας.

 

6. Σε ατομικό επίπεδο η αλλοτρίωση συνοδεύεται από φαινόμενα εσωτερικής κενότητας και πνευματικής αφυδάτωσης. Αδυνατεί να νιώσει ως αυτεξούσιο και δημιουργικό ον και περιπίπτει σε μία κατάσταση κοινωνικής απραξίας και ηθικής ρευστότητας. Βιώνει το οδυνηρό συναίσθημα της ψυχολογικής ανισορροπίας και γενικότερα αναζητεί απελπισμένα τα σταθερά σημεία για να νιώσει αυτάρκης και δυνατός.

 

7. Απόρροια όλων των παραπάνω η απώλεια του προσώπου και ο διχασμός της προσωπικότητάς του. Παύει να λειτουργεί ως ενότητα και συνειδητοποιεί την αριθμοποίησή του σε ένα μηχανισμό που επιβάλει το ομοιόμορφο και το αγελαίο. Κατά βάθος αρνείται τον ίδιο του τον εαυτό κι αυτό φανερώνει το μέγεθος της εσωτερικής αλλοίωσης και έκπτωσης. Είναι ένα δυστυχισμένο ον μέσα σε μία ψευδαίσθηση ευτυχίας.

 

Κυρίες & Κύριοι,

8. Η μεμψιμοιρία και η παραίτηση δεν είναι λύση ούτε η καλύτερη άμυνα για την υπέρβαση της αλλοτρίωσης. Η άρση της αλλοτρίωσης προϋποθέτει ένα συγκλονισμό της συνείδησης και έναν υψηλό βαθμό αυτοσυνειδησίας. Πρέπει να ξανανιώσουμε δημιουργοί της ζωής μας και πρωταγωνιστές των εξελίξεων. Να αποκτήσουμε την ενότητά μας και να επανεύρουμε το χαμένο πρόσωπο κάτω από το κίβδηλο προσωπείο.

 

Ευχαριστώ για την προσοχή σας,

 

 

                                                                            Τρίκαλα, 27 Ιουνίου 2020